Trung Quốc đã vượt qua Hàn Quốc về năng lực cạnh tranh tổng thể trong ngành đóng tàu vào năm 2023, theo báo cáo có tiêu đề “Năng lực cạnh tranh toàn diện của chuỗi giá trị đóng tàu và định hướng mới cho chiến lược hàng hải của Hàn Quốc” do Viện Kinh tế và Thương mại Công nghiệp Hàn Quốc (KIET) công bố ngày 13/5/2024. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc đánh bại Hàn Quốc trong lĩnh vực đóng tàu kể từ năm 2020 khi viện này bắt đầu công bố các báo cáo liên quan.

Theo báo cáo, khả năng cạnh tranh tổng thể của Trung Quốc đứng ở mức 90,6 vào năm 2023, cao hơn 1,7 điểm so với 88,9 của Hàn Quốc, trong bối cảnh ngành đóng tàu thế giới ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc và thị phần ngày càng tăng của Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc trên thị trường đóng tàu thế giới. Hàn Quốc có lợi thế hơn Trung Quốc về nghiên cứu và phát triển (R&D), thiết kế và mua sắm, nhưng khoảng cách với Trung Quốc đã thu hẹp và mất vị thế trước Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất. Viện phân tích cũng cho biết, Hàn Quốc đã bị Trung Quốc vượt mặt ở lĩnh vực hậu mãi (AM) về bảo trì và sửa chữa tàu cũng như trong lĩnh vực dịch vụ và đáp ứng nhu cầu.

Trong số các nhà máy đóng tàu, Samsung Heavy Industries, HD Hyundai Heavy Industries, Hanwha Ocean và HD Hyundai Samho Heavy Industries xếp thứ nhất đến thứ tư về lượng đơn hàng luỹ kế trong tháng 3 năm 2024. Tuy nhiên, khi nhìn vào Tập đoàn Quốc gia Đóng tàu Trung Quốc (CSSC), tập đoàn đóng tàu sở hữu nhà nước lớn nhất Trung Quốc, đứng đầu danh sách với tỷ số chênh lệch lớn. Các doanh nghiệp nhà nước khác của Trung Quốc như China Ocean Shipping Corporation (COSCO) và China Merchant cũng nằm trong top 10 các nhà máy đóng tàu lớn nhất thế giới.

Viện KIET đã nhận thấy sự tăng trưởng về chất lượng của ngành đóng tàu Trung Quốc. Các tập đoàn đóng tàu thuộc sở hữu nhà nước của Trung Quốc có khả năng đóng, sửa chữa và hoán cải tàu, giàn khoan biển và các tàu chuyên dụng như tàu chiến. Trung Quốc cũng có một số công ty thiết kế, trung tâm nghiên cứu và công ty tài chính có thể cung cấp các giải pháp tổng thể cho ngành công nghiệp tàu thuỷ. Ngoài ra, nó còn hội tụ khả năng xây dựng một hệ sinh thái công nghiệp cạnh tranh với số lượng đơn đặt hàng và năng lực sản xuất lớn. Một lợi thế khác cho ngành đóng tàu Trung Quốc là phân khúc đóng tàu chiến là nguồn tài chính cho các công ty đóng tàu Trung Quốc ngay cả khi họ đối mặt với thời kỳ suy thoái về phân khúc đóng tàu thương mại.

Trung Quốc có lực lượng hải quân lớn nhất ở châu Á và có khả năng vượt qua cả quốc gia hùng mạnh nhất thế giới là Mỹ về số lượng tàu chiến. Trung Quốc có đội tàu buôn lớn nhất thế giới, gấp bốn lần quy mô của quốc gia lớn thứ hai là Hàn Quốc.

Mặt khác, Hàn Quốc và Nhật Bản đang gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với Trung Quốc do nguồn hỗ trợ đóng tàu theo hệ thống cạnh tranh công bằng của Tổ chức Thương mại Thế giới còn hạn chế và thiếu nguồn nhân lực.

Vũ Minh Phú (dịch và biên tập)
Nguồn: Báo Kinh doanh Hàn Quốc