Tác động của dịch Covid-19 đối với đóng tàu và ngành vận tải biển

Sự sụp đổ kinh tế từ ảnh hưởng bệnh dịch do Covid-19 đã cắt giảm đầu tư vào lĩnh vực đóng tàu xuống mức thấp nhất trong 11 năm. Với công việc tại các nhà máy đóng tàu châu Á gần như dừng lại và các chủ sở hữu giữ lại các đơn đặt hàng khi nhu cầu hàng hóa toàn cầu giảm.

Hoạt động ký kết hợp đồng đã bị hạn chế trong quý I/2020, với tác động kinh tế của dịch Covid-19 ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư.

Theo báo cáo của Hãng Môi giới hàng hải, 100 tàu các loại đã được đặt hàng trong quý I năm 2020 ở mức 5,5 tỷ USD, giảm 71% so với cùng kỳ và đạt thấp nhất kể từ quý II/2009. Các nhà máy đóng tàu Trung Quốc đã nhận được 55 đơn hàng và Hàn Quốc đã nhận được 13 đơn đặt hàng, tương ứng giảm 50% và 81%.

Báo cáo cũng nhận định các đơn đặt hàng sẽ tiếp tục trượt khi suy thoái thương mại toàn cầu ngày càng gia tăng, và số lượng đơn đặt hàng đóng tàu sẽ giảm 26% trong năm nay. Sự bùng phát bệnh dịch do Covid 19 sẽ gây tác động nghiêm trọng đến tiềm năng đặt đóng tàu mới vào năm 2021.

Báo cáo cũng cho biết, thương mại hàng hải đứng ở mức khoảng 12 tỷ tấn trong năm nay. Dự báo rằng tổng lượng hàng hóa thương mại hàng hàng hải sẽ giảm 5,1% trong năm 2020 so với năm ngoái (trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008 - 2009 với mức giảm 4,1% ).

Các đơn đặt hàng giảm ảnh hưởng đến các phân khúc tàu

Đơn đặt hàng tàu chở dầu khô cũng đang suy giảm mặc dù Trung Quốc đang nối lại nhập khẩu hàng hóa và giá dầu giảm nuôi hy vọng cho lĩnh vực tàu chứa dầu nổi.

Các nhà máy đóng tàu hàng đầu của Hàn Quốc và Trung Quốc chịu sự tác động to lớn do ảnh hưởng của bệnh dịcn Covid-19 vì 2 cường quốc đóng tàu này chiếm khoảng 50% công suất đóng tàu thế giới

Công ty Công nghiệp nặng Hyundai của Hàn Quốc và Công ty Đóng tàu và Công nghiệp hàng hải Daewoo đang hợp nhất. Tập đoàn công nghiệp tàu thủy Trung Quốc và Tập đoàn Đóng tàu nhà nước Trung Quốc cũng vậy. Các tổ hợp được thực hiện để giúp hợp lý hóa hoạt động và cắt giảm chi phí trong ba năm qua.

Các nhà máy đóng tàu đã ưu tiên đóng mới các tàu chở khí đốt tự nhiên hóa lỏng, trị giá khoảng 180 triệu USD, gấp khoảng ba lần so với các loại tàu khác và tạo ra tỷ suất lợi nhuận cao gấp ít nhất hai lần so với các tàu khác.

Giám đốc điều hành cấp cao của Hiệp hội Công nghiệp đóng tàu quốc gia Trung Quốc cho biết: “Đây là thời điểm xấu, vì vậy chúng tôi buộc phải thu hút các đơn đặt hàng. Tùy thuộc vào khách hàng và loại tàu, các nhà máy đóng tàu Trung Quốc sẽ được giảm giá tới 20% cho các đơn hàng mới”.

Thị trường LNG đã tăng mạnh trước khi dịch Covid-19 bùng phát, chủ yếu từ Trung Quốc và Ấn Độ, đang chuyển sang sử dụng khí đốt thay vì than để sản xuất điện và sưởi ấm.

Hãng môi giới hàng hải Clarkson cho biết: Số đặt hàng toàn cầu cho các hãng vận tải LNG trong quý I/2020 đứng ở 2.915 tàu, mức thấp nhất kể từ năm 2004, khi thị trường khí đốt tự nhiên còn nhỏ so với hiện tại. Các hạn chế đi lại cũng đang trì hoãn các đơn đặt hàng, vì các chủ tàu không thể gặp các nhà máy đóng tàu đàm phán, thương thảo các hợp đồng đóng tàu. Ngoài ra, quá trình đóng tàu cũng bị ảnh hưởng do hoạt động mua bán, lắp ráp và hiệu chỉnh thiết bị của các nhà cung cấp nước ngoài bị gián đoạn.

Lĩnh vực tàu khách và du thuyền bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch Covid-19. Số lượng tàu khách du lịch đã suy giảm xuống còn 100 lần cập cảng hàng tuần so với mức bình thường là khoảng 900 lần/tuần. Hoạt động tàu khách du lịch suy giảm khoảng 35%, tàu chở container và tàu dầu suy giảm khoảng 3%.

Ngành đóng tàu còn bị tác động lớn và kéo dài do dịch Covid-19 cho đến khi các quốc gia trên thế giới cơ bản kiểm soát được dịch và phổ cập vắc-xin phòng ngừa Covid-19.

Vũ Minh Phú