MSC hoàn thành rà soát các quy định liên quan đến an toàn của tàu tự vận hành

Ủy ban An toàn hàng hải (MSC) của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO), tại phiên họp thứ 103 (tháng 5/2021), đã hoàn thành việc rà soát các quy định hiện có về an toàn hàng hải nhằm định hướng xây dựng tiêu chuẩn an toàn cho tàu mặt nước tự vận hành (Maritime Autonomous Surface Ship - MASS). Việc hoàn thành rà soát quy định này là bước quan trọng đầu tiên, mở đường cho các cuộc thảo luận tập trung để đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn cho MASS bắt kịp với sự phát triển công nghệ thế giới.

 MSC đã bắt đầu việc  rà soát từ năm 2017 để xác định cách thức đưa ra các quy định nhằm đảm bảo khả năng hoạt động an toàn, an ninh và thân thiện với môi trường của MASS trong các văn kiện của IMO.

Một số lượng lớn các văn kiện hiện hành của IMO thuộc phạm vi trách nhiệm của MSC đã được rà soát để xác định các quy định:

- Áp dụng cho MASS và ngăn cản hoạt động của MASS;

- Áp dụng cho MASS, không ngăn cản hoạt động của MASS và không yêu cầu thêm hành động tiếp theo;

- Áp dụng cho MASS và không ngăn cản hoạt động của MASS, nhưng có thể cần được sửa đổi hoặc làm rõ, hoặc có thể chứa các lỗ hổng;

- Không áp dụng cho hoạt động của MASS.

Các mức độ tự vận hành khác nhau của tàu đã được MSC xem xét:

- Tàu có thuyền viên với các quá trình tự động và hỗ trợ việc ra quyết định (Mức độ một);

- Tàu được điều khiển từ xa với thuyền viên trên tàu (Mức độ hai);

- Tàu được điều khiển từ xa, không có thuyền viên trên tàu (Mức độ ba);

- Tàu hoàn toàn tự vận hành (Mức độ bốn).

Các văn kiện đã được MSC rà soát bao gồm: Công ước quốc tế về an toàn sinh mạng con người trên biển (SOLAS) và các bộ luật bắt buộc áp dụng theo quy định của công ước này (Điều tra tai nạn, Chương trình kiểm tra nâng cao, Hệ thống an toàn chống cháy, Quy trình thử cháy, Chở xô hóa chất nguy hiểm, Chở xô khí hóa lỏng, Chở xô hàng rời rắn, Chở hàng nguy hiểm bằng đường biển, Chở nhiên liệu hạt nhân, Tính ổn định nguyên vẹn, Quản lý an toàn quốc tế, An ninh tàu và bến cảng, Chở xô hàng hạt, Sắp xếp và cố định hàng hóa trên tàu, Tàu hoạt động tại các cực của trái đất, Tổ chức Đăng kiểm); Quy tắc tránh va trên biển (COLREG); Công ước mạn khô tàu biển (LOADLINE); Công ước về an toàn container  (CSC); Công ước về tiêu chuẩn đào tạo, chứng nhận và trực ca của thuyền viên (STCW); Công ước về tiêu chuẩn đào tạo, chứng nhận và trực ca của thuyền viên tàu cá (STCW-F); Công ước tìm kiếm và cứu nạn (SAR); Công ước đo dung tích tàu biển (TONNAGE); Bộ luật về thực hiện các văn kiện của IMO (III Code).

Kết quả rà soát nêu trên đã được thảo luận và hoàn thành bởi Nhóm công tác MASS trong thời gian phiên họp thứ 103 của MSC.

Đối với mỗi quy định của các văn kiện liên quan, nội dung rà soát đã xác định xem MASS có thể được điều chỉnh bởi quy định đó hay không thông qua:

- Quy định tương đương nêu trong văn kiện hoặc các giải thích liên quan;

- Việc sửa đổi, bổ sung văn kiện hiện có;

- Xây dựng văn kiện mới.

Kết quả rà soát nêu bật một số nội dung có mức độ ưu tiên cao, liên quan đến một số văn kiện hiện hành của IMO, cần được giải quyết ở cấp chính sách để xác định các công việc trong tương lai, chẳng hạn như việc phát triển các thuật ngữ và định nghĩa liên quan đến MASS, bao gồm định nghĩa đã được thống nhất quốc tế về MASS và làm rõ nghĩa của từ ngữ “thuyền trưởng”, “thuyền bộ” hoặc “người chịu trách nhiệm”, đặc biệt là ở Cấp độ ba (tàu được điều khiển từ xa) và bốn (tàu hoàn toàn tự vận hành).

Các nội dung quan trọng khác bao gồm giải quyết các yêu cầu chức năng và hoạt động của trạm/trung tâm điều khiển từ xa và khả năng chỉ định người vận hành MASS từ xa là thuyền viên.

Các lỗ hổng phổ biến được xác định trong một số văn kiện về an toàn liên quan đến quy định về thao tác trực tiếp bằng tay và báo động trên buồng lái; các quy định về hành động của thuyền viên (chẳng hạn như chữa cháy, sắp xếp và cố định hàng hóa, công tác bảo dưỡng, …); trực ca; tìm kiếm và cứu nạn; thông tin cần thiết phải có trên tàu để vận hành an toàn.

MSC đưa ra lưu ý, cách tốt nhất để giải quyết vấn đề MASS một cách tổng thể trong khuôn khổ các quy định của IMO là xây dựng một văn kiện chuyên biệt cho MASS theo cách tiếp cận dựa trên mục tiêu. Văn kiện như vậy có thể dưới hình thức "Bộ luật MASS" bao gồm các mục tiêu, yêu cầu chức năng và các quy định tương ứng, phù hợp với cả bốn cấp độ tự vận hành của tàu.

Từ kết quả rà soát, MSC đã đề nghị các quốc gia thành viên đệ trình đề xuất phương án xây dựng, hoàn thiện các tiêu chuẩn về an toàn đối với MASS để thảo thuận tại các phiên họp tiếp theo của Ủy ban.

Nguyễn Hải