Hai bài thơ mùa xuân - Lưu Quang Vũ

LTS: Lưu Quang Vũ (1948 – 1988) là nhà soạn kịch, nhà thơ và nhà văn hiện đại của Việt Nam. Ông sáng tác thơ, văn và kịch nói, trong đó nhiều vở kịch của ông trở thành tác phẩm kinh điển, mẫu mực của kịch Việt Nam hiện đại, được dựng lại nhiều lần như: Hồn Trương Ba da Hàng thịt, Lời thề thứ 9, Tôi và chúng ta, Điều không thể mất,… Ngày 10/12/2021, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc đặt tên và điều chỉnh độ dài một số đường, phố trên địa bàn thành phố năm 2021. Theo đó, Phố Lưu Quang Vũ (quận Cầu Giấy, Hà Nội) dự kiến từ ngã ba giao cắt đường Nguyễn Khang tại số nhà 69 đến ngã ba giao cắt ngõ 22 Trung Kính, đối diện trường THCS Yên Hòa. Chiều dài phố là 430 m, rộng 17,5 - 26 m (lòng đường 7,5 - 13 m, vỉa hè mỗi bên từ 5 đến 6,5 m).
Tạp chí Công nghiệp tàu thủy Việt Nam xin giới thiệu bài thơ “Hai bài thơ mùa xuân” của nhà thơ Lưu Quang Vũ. Bài thơ được viết năm 1974. Di cảo này về sau in trong tập “Gió và tình yêu đã thổi trên đất nước tôi” do Nhà xuất bản Hội nhà văn ấn hành năm 2013.

I
Em ơi xuân lại trở về
Cành mận đầu vườn trắng muốt
Lưỡi dao mới trong lò rèn đỏ rực
Hoa lửa hồng quanh chiếc đe xanh
Bàn tay em như gốc cải mềm
Lau sương mù cửa kính
Bát ngát mưa phùn lá mịn
Những chuyến tàu nhanh chở chật người
Chùm bóng màu trên phố tung bay
Lập loè pháo dây
Quay quanh mình trẻ nhỏ
Dây áo hoa, quầy rau tươi, những đống cam đồ sộ
Vết thương đang lên da, cỏ mọc chân tường gạch vỡ
Mưa trên những dòng sông, bánh xe quay về các ngả
Bầy sếu buổi chiều đập cánh
Em kể chuyện một chiều xưa
Em bỏ làng lên phố
Chúng mình chưa biết nhau, thành phố thì già cũ
Như ông đồ trong sách quốc văn
Chuyện người cha phiêu bạt long đong
Bỏ cả gia tài đi viết kịch
Chẳng đâu diễn, sách một mình em đọc
Làng bên bờ sông Nhuệ những ngày mưa

19 năm cha không về
19 mùa xuân những người di cư
19 năm chia cắt
Và một năm những người bị giết
Đêm thảm sát Khâm Thiên
Mẹ vẫn mong đứa con còn chiến trận
Lũ em ta lớn trong khu nhà chật
Ai biết ngày mai chúng nghĩ gì

Bao cực nhọc buồn lo
Chúng ta chẳng cuối đầu già cỗi
Tháng giêng tới, mầm cây non bật dậy
Tiếng hát của mùa xuân bất phục
Hi vọng của thời gian
Hi vọng của người đàn bà
Sau tường gạch vỡ
Trong mưa trong niềm đau khổ
Hi vọng của thành phố nghèo
Thả lên trời những bong bóng màu
Những pháo hoa tắt rồi vụt sáng
Hi vọng của loài chim
Có đôi cánh lớn
Sau cái chết khu rừng sau dòng sông quên lãng
Những con chim ấy và em
Vươn lên và bay mãi

II

Con mắt xanh của đêm và của suối
Em nghĩ gì chẳng nói
Phút giao thừa sắp sang
Phút chuyển tiếp nghiêm trang
Đất trời dường nín lặng

Bầy sứa nằm im lòng biển tím
Con sâu thiếp ngủ giữa lòng hoa
Những khẩu súng đen nhòa
Như mãi mãi chẳng bắn vào ai nữa
Những miền quê cách trở
Sông xa cầu lại nối liền
Ở khắp nơi anh đều thấy hiện lên
Nụ cười tin yêu bừng sáng của em
Giữa những đồ dùng những bóng râm những bánh thơm hiền hậu
Trên mỗi bàn tay, ống sáo, ngọn cờ
Trên những con đường đất nước của chúng ta
Những mặt người răn reo cát gió
Nỗi yên lành của muôn thuở: đất đai
Em như đất của con người
Tên của loài hoa trắng
Em từng khuất sau cây tan trong cỏ lạnh
Hãy ở mãi cùng anh
Bàn tay nhỏ mến thương
Nối anh vào nắng rộng
Mặt trời đứng yên, làm ra mùa xuân là trái đất
Luôn xoay chuyển không phút nào mỏi mệt
Giữa vũ trụ tối đen
Đâu còn cách khác
Mùa xuân này phải bay về phía trước
Như con tàu vẫy gọi ta kia
Muốn ở mãi cùng người, chỉ có cách ra đi.

Mùa xuân 74